Alkolizm, Türkiye ve dünya ülkelerinde, insanoğlunun karşı karşıya kaldığı gözardı edilemeyecek kadar ciddi bir sorundur.Bu durum kişilerin , psikolojik, biyolojik , sosyo-ekonomik , toplumsal olarak birçok problemlerle karşılaşmalarına ve çevrelerinden dışlanmalarına sebep olmuştur.
Madde kullanımı sırasında ortaya çıkan ve kişinin önceden değer verdiği davranışlarına öncelik kazanan birçok fizyolojik, davranışsal ve bilişsel değişikliklerle belirli bir durumdur.Bağımlılık sendromunun ana tanımlayıcı karakteri (tıbben önerilmiş olsun olmasın) psikoaktif madde, alkol, tütün almak için arzu (sıklıkla güçlü,bazen önüne geçilmez) duymadır.Bir yoksunluk döneminden sonra maddeye tekrar dönüldüğünde, bağımlılığı olmayan bireylere göre bağımlılık sendromu belirtilerinin daha çabuk çıktığı söylenir.Bağımlılığı tehlikeli kullanımdan ayırmak gerekir.Tehlikeli kullanım ,madde kullanımını kişinin kendine,hayatına ve çevresine zarar vermesidir.Bunlar içinde çeşitli zararlar sayılabilir.Madde kullanan kişi okula,işe gitmez,işinde başarısızlıklar ortaya çıkar,ailesini ve çocuklarını ihmal eder yada bedeninde fiziksel bozulmalar olur.Madde kullanımına bağlı tartışma,kavga gibi yineleyen kişilerarası ve toplumsal sorunlar,madde taşımak ve bulundurmak yada madde etkisi ile gelişen davranış bozuklukları dolayısıyla yasal sorunlar ortaya çıkabilir.
Zararın azaltılması madde bağımlığında bir halk sağlığı yaklaşımıdır ve önceliği madde kullanımının yarattığı olumsuz sonuçlarının azaltılmasıdır.
Madde bağımlılığı ile mücadele temelde 3 e ayrılır:
a.Arzın önlenmesi : Yasal olmayan maddelerin üretiminin ve bulunabilirliğinin azaltılması,satışının engelenmesidir.Daha çok güvenlik görevlileringörevidir.
b.Talebinin azaltılması : Madde kullanmaya aday bireylerin kullanmaya başlamasının önlenmesi,yeni kullanmaya başlayanların geri kazandırılması madde bağımlıların tedavi edilmesi ana ilkelerini kapsar.
c.Zararın azaltılması : Madde kullanan ve bırakamayan yada bırakmak istemeyen kişilerin madde kullanımı sonucu gördükleri zararın azaltılmasını içerir.
KİMLER BAĞIMLIYIM DİYEBİLİR?
Aşağıdakilerden üç veya daha fazlası son bir yıl içinde bulunuyorsa, kesin bağımlılık tanısı konulabilir:
(a) Maddeyi almak için güçlü bir istek
(b) Madde alma davranışını denetlemede güçlük (başlangıç,bırakma ve kullanım dozu bakımından)
(c) Madde kullanımı azaltıldığında ya da bırakıldığında fizyolojik bırakma sendromu: Maddenin tipik bırakma sendromu yada bırakma belirtilerini giderebilmek için aynı yada benzer maddeyi kullanma.
(d) Dayanıklılık (tolerans) belirtileri, daha düşük dozlarda ortaya çıkan etkilerin ortaya çıkabilmesi için yüksek madde dozlarına gereksinim duyulması,
(e) Maddeyi elde etmek, kullanmak, etkilerinden kurtulmak için harcanan zamanın diğer ilgi ve uğraşlara yer bırakmayacak şekilde giderek artması,
(f) Aşırı içki nedeniyle karaciğer bozukluğu, ağır madde kullanımı dönemlerini izleyen depresif tablo, bilişsel yetilerde ilaç kullanımına bağlı bozulma gibi zarar görüldüğüne ilişkin açık verilere karşın madde kullanımını sürdürme; kullananın gördüğü zararın ne olduğunu ve boyutlarını bilememe,
Bağımlılarda İntahar Riskini Artıran Faktörler ;
Majör depresif bozukluk,
Psikososyal destek azlığı ,
Ciddi fiziksel hastalık varlığı,
İşsizlik ,
Yalnız yaşamaktır
Bağımlılarla yapılan Psikoterapilerin temel hedefleri:
-Hastanın içgörü kazanması ,hastanın alkolün kendi yaşamı üzerindeki etkilerinin neler olduğu hakkında bilgilenmesi
-Alkolü kullanırken hangi savunma düzeneklerini kullandığını fark etmesi ve bu savunma düzeneklerinin bağımlılığın sürmesini sağlamada nasıl etkili olduğunun hasta tarafından anlaşılması
-Bağımlı olduklarını kabul etmeleri
-Alkolün,ruhsal ve duygusal yaşamlarındaki olumsuz rolünün kavranması
-Yeni yaşam stratejileri geliştirmele,alkol kullanmadan problem çözme ve uygun baş etme becerilerinin edilmesidir.
